حدیث روز
حضرت رسول اکرم صلی الله علیه وآله: کسی‌که قائم از فرزندان مرا انکار کند، پس همانا مرا انکار کرده است - مصدر کتاب منتخب الاثر تألیف آیت الله العظمی صافی قدس سره

چهارشنبه, ۲۱ آذر , ۱۴۰۳ Wednesday, 11 December , 2024 ساعت ×
احکام شیر دادن
۱۱ مهر ۱۳۹۵ - ۲۳:۳۸
احکام شیر دادن در توضیح المسائل حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی قدس سره
پ
پ

احکام شیر دادن

مسأله 2473. اگر زنی بچه‎ای را با شرایطی که در مسأله 2483 گفته خواهد شد شیر دهد، آن بچه به این عدّه محرم می‎شود:

اول: خود زن و او را مادر رضاعی می‎گویند.

دوم: شوهر زن که شیر مال اوست و او را پدر رضاعی می‎گویند.

سوم: پدر و مادر آن زن هر چه بالا روند، اگر چه پدر و مادر رضاعی او باشند.

چهارم: بچه‎هایی که از آن زن به دنیا آمده‎اند، یا به دنیا می‎آیند.

پنجم: بچه‎های اولاد آن زن هر چه پایین روند؛ چه از اولاد او به دنیا آمده، یا اولاد او آن بچه‎ها را شیر داده باشند.

ششم: خواهر و برادر آن زن اگر چه رضاعی باشند.

هفتم: عمو و عمه آن زن اگر چه رضاعی باشند.

هشتم: دایی و خاله آن زن اگر چه رضاعی باشند.

نهم: اولاد شوهر آن زن که شیر مال آن شوهر است، هر چه پایین روند، اگر چه اولاد رضاعی او باشند.

دهم: پدر و مادر شوهر آن زن که شیر مال آن شوهر است، هر چه بالا روند.

یازدهم: خواهر و برادر شوهری که شیر مال اوست اگر چه خواهر و برادر رضاعی او باشند.

دوازدهم: عمو و عمه و دایی و خاله شوهری که شیر مال اوست هر چه بالا روند، اگر چه رضاعی باشند، و نیز افراد دیگری هم که در مسائل بعد گفته می‎شود، به واسطه شیردادن محرم می‎شوند.

مسأله 2474. اگر زنی بچه‎ای را با شرایطی که در مسأله 2483 گفته می‎شود شیر دهد، پدر آن بچه نمی‎تواند با دخترانی که از آن زن به دنیا آمده‎اند ازدواج کند، و نیز نمی‎تواند دختران شوهری را که شیر مال او است، اگر چه دختران رضاعی او باشند برای خود عقد نماید، ولی جایز است با دختران رضاعی آن زن ازدواج کند اگرچه احتیاط مستحب آن است که با آنان ازدواج نکند، و نگاه محرمانه هم به آنان ننماید.

مسأله 2475. اگر زنی بچه‎ای را با شرایطی که در مسأله 2483 گفته می‎شود شیر دهد، شوهر آن زن که صاحب شیر است به خواهرهای آن بچه محرم نمی‎شود، ولی احتیاط مستحب آن است که با آنان ازدواج ننماید، و نیز خویشان شوهر به خواهر و برادر آن بچه محرم نمی‎شود.

مسأله 2476. اگر زنی بچه‎ای را شیر دهد، به برادرهای آن بچه محرم نمی‎شود، و نیز خویشان آن زن به برادر و خواهر بچه‎ای که شیر خورده محرم نمی‎شوند.

مسأله 2477. اگر انسان با زنی که دختری را شیر کامل داده ازدواج کند، و با آن زن نزدیکی نماید، دیگر نمی‎تواند آن دختر را برای خود عقد کند.

مسأله 2478. اگر انسان با دختری ازدواج کند، دیگر نمی‎تواند با زنی که آن دختر را شیر کامل داده ازدواج نماید.

مسأله 2479. انسان نمی‎تواند با دختری که مادر، یا مادر بزرگ انسان او را شیر کامل داده ازدواج کند، و نیز اگر زن پدر انسان، از شیر پدر او دختری را شیر داده باشد، انسان نمی‎تواند با آن دختر ازدواج نماید، و چنان‌چه دختر شیرخواری را برای خود عقد کند، بعد مادر، یا مادر بزرگ، یا زن پدر او آن دختر را شیر دهد، عقد باطل می‎شود.

مسأله 2480. با دختری که خواهر، یا زن برادر انسان از شیر برادر، او را شیر کامل داده، نمی‎شود ازدواج کرد، و هم‌چنین است اگر خواهرزاده، یا برادرزاده، یا نوه خواهر، یا نوه برادر انسان، آن دختر را شیر داده باشد.

مسأله 2481. اگر زنی، بچه دختر خود را شیر دهد، آن دختر به شوهر خود حرام می‎شود، و همچنین است اگر بچه‎ای را که شوهر دخترش از زن دیگر دارد شیر دهد، ولی اگر بچه پسر خود را شیر دهد، زن پسرش که مادر آن طفل شیر خوار است بر شوهر خود حرام نمی‎شود.

مسأله 2482. اگر زن پدر دختری، بچه شوهر آن دختر را از شیر آن پدر شیر دهد آن دختر به شوهر خود حرام می‎شود؛ چه بچه از همان دختر یا از زن دیگر شوهر او باشد.

 

شرایط شیر دادنی که علت محرم‌شدن است

مسأله 2483. شیر دادنی که علت محرم‌شدن است هشت شرط دارد:

اول: بچه، شیر زن زنده را بخورد. پس اگر از پستان زنی که مرده است شیر بخورد فایده ندارد.

دوم: شیر آن زن از حرام نباشد. پس اگر شیر بچه‎ای را که از زنا به دنیا آمده به بچه دیگر بدهند، به واسطه آن شیر، بچه به کسی محرم نمی‎شود.

سوم: بچه شیر را از پستان بمکد. پس اگر شیر را در گلوی او بریزند نتیجه ندارد.

چهارم: شیر، خالص باشد و با چیز دیگری مخلوط نباشد.

پنجم: شیر از یک شوهر باشد. پس اگر زن شیردهی را طلاق دهند، بعد شوهر دیگری کند و از او آبستن شود و تا موقع زاییدن، شیری که از شوهر اول داشته باقی باشد، و مثلاً هشت دفعه پیش از زاییدن از شیر شوهر اول و هفت دفعه بعد از زاییدن از شیر شوهر دوم به بچه‎ای بدهد، آن بچه به کسی محرم نمی‎شود.

ششم: بچه به واسطه مرض شیر را قی نکند، و اگر قی کند، بنابر احتیاط واجب کسانی که به واسطه شیرخوردن به آن بچه محرم می‎شوند، باید با او ازدواج نکنند و نگاه محرمانه هم با او ننمایند.

هفتم: پانزده مرتبه، یا یک شبانه‌روز به طوری که در مسأله بعد گفته می‎شود شیر سیر بخورد، یا مقداری شیر به او بدهند که بگویند: از آن شیر استخوانش محکم شده و گوشت در بدنش روییده است؛ بلکه اگر ده مرتبه هم به او شیر دهند، احتیاط مستحب آن است کسانی که به واسطه شیر خوردن با او محرم می‎شوند، با او ازدواج نکنند.

هشتم: دو سال بچه تمام نشده باشد، و اگر بعد از تمام‌شدن دو سال، او را شیر دهند به کسی محرم نمی‎شود، بلکه اگر مثلاً پیش از تمام‌شدن دو سال، چهارده مرتبه و بعد از آن، یک مرتبه شیر بخورد به کسی محرم نمی‎شود، ولی چنان‌چه از موقع زاییدن زن شیرده بیشتر از دو سال گذشته باشد و شیر او باقی باشد و بچه‎ای را شیر دهد، آن بچه به کسانی که گفته شد بنابر احتیاط لازم محرم می‎شود، ولی احتیاط به ترک نظر کسانی که به این رضاع به او محرم شده‎اند ترک نشود.

مسأله 2484. باید بچه در بین یک شبانه‌روز، غذا یا شیر کسی دیگر را نخورد ولی اگر کمی غذا بخورد که نگویند در بین، غذا خورده اشکال ندارد، و نیز باید پانزده مرتبه را از شیر یک زن بخورد و در بین پانزده مرتبه شیر کسی دیگر را نخورد، و در هر دفعه بدون فاصله شیر بخورد، ولی اگر در بین شیر خوردن نفس تازه کند، یا کمی صبر کند که از اولی که پستان در دهان می‎گیرد تا وقتی سیر می‎شود یک دفعه حساب شود، اشکال ندارد.

مسأله 2485. اگر زن از شیر شوهر خود بچه‎ای را شیر دهد، بعد شوهر دیگری کند و از شیر آن شوهر هم بچه دیگری را شیر دهد، آن دو بچه به یکدیگر محرم نمی‎شوند اگر چه بهتر است با هم ازدواج نکنند.

مسأله 2486. اگر زن از شیر یک شوهر چندین بچه را شیر دهد، همه آنان به یکدیگر و به شوهر و به زنی که آنان را شیر داده محرم می‎شوند.

مسأله 2487. اگر کسی چند زن داشته باشد، و هر کدام آنان با شرایطی که گفتیم بچه‎هایی را شیر دهد، همه آن بچه‎ها به یکدیگر و به آن مرد و به همه آن زنان محرم می‎شوند.

مسأله 2488. اگر کسی دو زن داشته باشد و یکی از آنان بچه‎ای را مثلاً هشت مرتبه و دیگری هفت مرتبه شیر بدهد آن بچه به کسی محرم نمی‎شود.

مسأله 2489. اگر زنی از شیر یک شوهر پسر و دختری را شیر کامل بدهد، خواهر و برادر آن دختر به خواهر و برادر آن پسر محرم نمی‎شوند، ولی احتیاط مستحب آن است که با یکدیگر ازدواج نکنند.

مسأله 2490. انسان نمی‎تواند بدون اذن زن خود، با زنانی که به واسطه شیر خوردن، خواهرزاده یا برادرزاده زن او شده‎اند ازدواج کند، و نیز اگر با پسری لواط کند، احتیاط واجب آن است که دختر و خواهر و مادر و مادربزرگ آن پسر را که رضاعی هستند، یعنی به واسطه شیرخوردن، دختر و خواهر و مادر او شده‎اند، برای خود عقد نکند.

مسأله 2491. زنی که برادر انسان را شیر داده، به انسان محرم نمی‎شود، اگرچه احتیاط مستحب آن است که با او ازدواج نکند.

مسأله 2492. انسان نمی‎تواند با دو خواهر، اگر چه رضاعی باشند، یعنی به واسطه شیر خوردن خواهر یکدیگر شده باشند ازدواج کند، و چنان‌چه دو زن را عقد کند و بعد بفهمد خواهر بوده‎اند، در صورتی که عقد آنان در یک وقت بوده هر دو باطل است، و اگر در یک وقت نبوده، عقد اولی صحیح، و عقد دومی باطل می‎باشد.

مسأله 2493. اگر زن از شیر شوهر خود کسانی را که گفته می‎شود شیر دهد، شوهرش بر او حرام نمی‎شود، اگر چه بهتر آن است که احتیاط کند.

اول: برادر و خواهر خود را.

دوم: عمو و عمه و دایی و خاله خود را.

سوم: اولاد عمو و اولاد دایی خود را.

چهارم: برادرزاده خود را.

پنجم: برادر شوهر، یا خواهر شوهر خود را.

ششم: خواهرزاده خود، یا خواهرزاده شوهرش را.

هفتم: عمو و عمه و دایی و خاله شوهرش را.

هشتم: نوه زن دیگر شوهر خود را.

مسأله 2494. اگر کسی دختر عمه یا دختر خاله انسان را شیر دهد، به انسان محرم نمی‎شود، ولی احتیاط مستحب آن است که از ازدواج با او خودداری نماید.

مسأله 2495. مردی که دو زن دارد، اگر یکی از آن دو زن، فرزند عموی زن دیگر را شیر دهد، زنی که فرزند عموی او شیر خورده، به شوهر خود حرام نمی‎شود.

 

آداب شیر دادن

مسأله 2496. برای شیر دادن بچه بهتر از هر کس مادر اوست، و سزاوار است که مادر برای شیردادن از شوهر خود مزد نگیرد، و خوب است که شوهر مزد بدهد، و اگر مادر بخواهد بیشتر از دایه مزد بگیرد، شوهر می‎تواند بچه را از او گرفته و به دایه بدهد.

مسأله 2497. مستحب است دایه‎ای که برای طفل می‎گیرند، دوازده امامی، و دارای عقل و عفت و صورت نیکو باشد، و مکروه است کم عقل یا غیر دوازده امامی یا بد صورت، یا بدخلق، یا زنازاده باشد، و نیز مکروه است دایه‌ای بگیرند که شیرش از بچه‎ای است که از زنا به دنیا آمده باشد.

 

مسائل متفرقه شیر دادن

مسأله 2498. مستحب است از زن جلوگیری کرد که هر بچه‎ای را شیر ندهد، زیرا ممکن است فراموش شود که به چه کسانی شیر داده، و بعداً دو نفر محرم با یکدیگر ازدواج نمایند.

مسأله 2499. کسانی که به واسطه شیر خوردن، خویشی پیدا می‎کنند، مستحب است یکدیگر را احترام نمایند، ولی از یکدیگر ارث نمی‎برند، و حقوق خویشی که انسان با خویشان خود دارد، برای آنان نیست.

مسأله 2500. در صورتی که ممکن باشد، مستحب است بچه را دو سال تمام شیر بدهند.

مسأله 2501. اگر به واسطه شیر دادن، حق شوهر از بین نرود، زن می‎تواند بدون اجازه شوهر، بچه دیگری را شیر دهد، ولی جایز نیست بچه‎ای را شیر دهد که به واسطه شیر دادن به آن بچه به شوهر خود حرام شود، مثلاً اگر شوهر او دختر شیرخواری را برای خود عقد کرده باشد، زن نباید آن دختر را شیر دهد، چون اگر آن دختر را شیر دهد، مادر زن شوهرش می‎شود و بر او حرام می‎گردد.

مسأله 2502. اگر کسی بخواهد زن برادرش به او محرم شود، باید دختر شیرخواری را مثلاً دو روزه برای خود عقد کند، و در آن دو روز با شرایطی که در مسأله 2483 گفته شد، زن برادرش آن دختر را شیر دهد.

مسأله 2503. اگر مرد پیش از آن که زنی را برای خود عقد کند، بگوید: به واسطه شیر خوردن، آن زن بر او حرام شده، مثلاً بگوید که شیر مادر او را خورده، چنان‌چه تصدیق او ممکن باشد، نمی‎تواند با آن زن ازدواج کند، و اگر بعد از عقد بگوید و خود زن هم حرف او را قبول نماید، عقد باطل است. پس اگر مرد با او نزدیکی نکرده باشد، یا نزدیکی کرده باشد ولی در وقت نزدیکی‌کردن، زن بداند بر آن مرد حرام است، مهر ندارد، و اگر بعد از نزدیکی بفهمد که بر آن مرد حرام بوده، شوهر باید مهر او را بدهد، و اگر مهر المثل او با مهر المسمی تفاوت دارد، در مقدار تفاوت با هم مصالحه نمایند.

مسأله 2504. اگر زن پیش از عقد بگوید: به واسطه شیر خوردن بر مردی حرام شده است؛ چنان‌چه تصدیق او ممکن باشد، نمی‎تواند با آن مرد ازدواج کند، و اگر بعد از عقد بگوید، مثل صورتی است که مرد بعد از عقد بگوید که زن بر او حرام است، و حکم آن در مسأله پیش گفته شد.

مسأله 2505. شیردادنی که علت محرم‌شدن است به دو چیز ثابت می‎شود:

اول: خبر دادن عدّه‎ای که انسان از گفته آنان یقین یا اطمینان پیدا کند.

دوم: شهادت دو مرد عادل یا چهار زن عادله، ولی باید شرایط شیر دادن را هم بگویند، مثلاً بگویند: ما دیده‎ایم که فلان بچه بیست و چهار ساعت از پستان فلان زن شیر خورده، و چیزی هم در بین نخورده، و هم‌چنین سایر شرایط را که در مسأله 2483 گفته شد شرح دهند.

مسأله 2506. اگر شک کنند بچه به مقداری که علت محرم‌شدن است شیر خورده یا نه، یا گمان داشته باشند که به آن مقدار شیر خورده، بچه به کسی محرم نمی‎شود، ولی بهتر آن است که احتیاط کنند.

 

برای بازگشت به صفحه رساله بر روی لینک زیر کلیک نمایید:

رساله توضیح المسائل حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (قدس سره)

ثبت دیدگاه

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وبسایت منتشر خواهد شد.